“Tacaíonn an Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán le tionscnamh Deich mBliana na gCuimhneachán 2012-2023.”
Sa Phodchraoladh thíos: Scrúdaíonn an staraí agus an tÚdar Eoin Swithin Walsh feidhmiú na gCúirteanna Dála nó Shinn Féin i gCill Chainnigh.
“Bunaíodh parlaimint nua Dháil Éireann i mí Eanáir 1919 a mheastar an chéad lá de Chogadh Saoirse na hÉireann. Bhí na daoine a bhunaigh é ag dearbhú go léireoidh muintir na hÉireann go bhfuil siad níos mó ná in ann iad féin a rialú laistigh de pharlaimint atá tofa go daonlathach. Ba é ceann de na chéad chéimeanna loighciúla eile ansin ná iarracht a dhéanamh tabhairt faoi reáchtáil chóras ceartais na tíre - is é sin - dlí agus ord na tíre. Seo go díreach a tharla ar fud na tíre in earrach agus sa samhradh 1920 nuair a bunaíodh ‘Cúirteanna Dála’ (ar a dtugtar ‘Cúirteanna Shinn Féin’ nó ‘Cúirteanna Deonacha’ go minic freisin). Bheadh siad in iomaíocht dhíreach le cúirteanna na Corónach agus tá sé sábháilte a rá gur ghlac muintir Chill Chainnigh leis an gcóras nua mar lachain chun uisce! I gceann cúpla mí ghlac daoine ó shaolréanna éagsúla leo go ginearálta. Ó Callainn go Caisleán an Chomair, ó Mhuccalee go Baile Uí Hugáin, bhí na cúirteanna seo ar siúl ar fud an chontae, go háirithe i míonna an tsamhraidh 1920. Féachann an podchraoladh seo ar an iliomad cásanna a éisteadh sna cúirteanna nua agus na cineálacha pionóis a gearradh amach. .”
Dail-Sinn-Féin-Cúirte---Cill Chainnigh-1920.mp3 (méid 16 MB)
